Lavanta'nın 4 Önemli Faydası
Lavanta, Lamiaceae (ballıbabagiller) familyasından tatlı çiçeksi kokusuyla kolayca tanımlanabilen çiçekli bir bitkidir. Tarihi 2.500 yıl öncesine dayanan lavantanın Akdeniz, Orta Doğu ve Hindistan'dan köken aldığına inanılıyor.
Eski zamanlarda, lavanta kutsal bir bitki olarak kullanıldı. Ek olarak, genellikle giysi ve saç gibi çeşitli kişisel eşyalara tazelik ve hoş bir koku vermek için kullanılmıştır.
Bugün, lavanta hoş kokulu bir bitkiden daha fazlasıdır. Görüldüğü gibi, bu bitki aynı zamanda tıbbi ve terapötik faydalar için yaygın olarak kullanılmaktadır. İşte lavantanın potansiyel sağlık yararlarına bir bakış.
1. Duygudurum bozukluklarını iyileştirebilir
Lavanta, kaygı, depresyon ve yorgunluğa yardımcı olmak için aromaterapi ajanı ve takviyesi olarak yaygın olarak kullanılmaktadır.
Çalışmalar, lavantadaki bileşiklerin beynin belirli bölgelerindeki aktiviteyi uyarabildiğini ve beyin hücreleri arasındaki impulsları düzenleyerek ruh halini iyileştirici ve sakinleştirici bir etki üretecek şekilde iletimini etkileyebileceğini düşündürmektedir (1).
Hem lavanta özü kokusunun hem de oral alınan lavanta yağı preparatlarının ruh halini iyileştirdiği ve zihni sakinleştirdiği gösterilmiştir (1).
Tayvan'daki 80 yeni doğum yapmış annede yapılan bir çalışmada, 2 hafta boyunca günde 1 bardak (250 mL) lavanta çayı içenlerin, çayı içmeyenlere kıyasla daha az depresyon ve yorgunluk bildirdikleri bulundu (2).
Bununla birlikte, 4 hafta sonra iki grup arasında benzer yorgunluk ve depresyon raporları vardı, bu da faydaların erken evrede en yararlı olduğunu gösterdi (2).
2. Uykuyu düzenler
Lavanta'nın vücuttaki sakinleştirici etkisinin de uykuyu kalitesini arttırdığı düşünülmektedir.
Lavanta çayının uyku kalitesi üzerindeki etkisi hakkında spesifik bir çalışma yoktur, ancak diğer lavanta türleri üzerinde yapılan çalışmalar umut vericidir.
Postpartum dönemde 158 yeni annede yapılan bir çalışmada, 8 hafta boyunca haftada 4 gün lavanta kokusunu 10 kere derin nefeslerle içine çeken kadınların, plasebo grubundakilere göre önemli ölçüde daha iyi uyku kalitesine sahip olduğu bulundu (3).
Uyku sorunları bildiren 79 üniversite öğrencisi üzerinde yapılan bir başka çalışmada, uygun uyku hijyeni ve lavantayla nefes almanın uyku kalitesini artırdığı gösterilmiştir. Geceleri göğse lavanta içerikli yamalar uygulandı (4).
Bu sonuçlara dayanarak, yatmadan önce dinlenmek için bir bardak lavanta çayının keyfini çıkarmanız daha iyi uyumanıza yardımcı olabilir. Lavanta kokusu üzerine araştırmaların önerdiği gibi, nefes alarak kokunun tadına varmak için zaman ayırırsanız bu özellikle doğru olabilir.
3. Adet ağrılarını yatıştırır
Adet döneminden önce veya sırasında alt karın bölgesinde ağrılar kadınlar arasında yaygın bir sorundur. Lavanta rahatsızlık hissini gidermeye yardımcı olabilir.
Özellikle, İran'daki 200 genç yetişkin kadında yapılan bir çalışmada, adet döngüsünün ilk 3 gününde günde 30 dakika lavanta kokusunu koklayan kadınların, 2 ay sonunda kontrol grubuna kıyasla önemli ölçüde kramp ağrılarını azalttığı bulundu (5).
Diğer araştırmalar, lavanta esansiyel yağı ile yapılan masajın menstrüel kramplara yardımcı olduğunu göstermektedir (6).
Yine de, daha kapsamlı araştırmalara ihtiyaç duyulmasına rağmen, lavanta çayı içmek ve kokusunu içe çekmek ağrılar konusunda yardımcı olabilir.
4. cilt sağlığını artırabilir
Lavanta yağının antienflamatuar ve antibakteriyel etkilere sahip olduğu gösterilmiştir (7, 8, 9).
Sonuç olarak, akne ile mücadelede, sedef hastalığı gibi enflamatuar cilt koşullarını iyileştirmeye ve yaraları, sıyrıkları iyileştirmeye yardımcı olmak için topikal uygulamalarda kullanılır.
Sıçanlarda yapılan bir çalışmada, lavanta yağının 14 gün boyunca her gün topikal olarak uygulanmasının, kontrol grubuna kıyasla yara alanını önemli ölçüde azalttığı bulunmuştur. Bunun nedeni, lavanta yağının yapısal protein kolajen sentezini arttırmasıdır (10).
Bu sonuçlar, belirli lavanta formlarının cilt iyileşmesini ve kolajen oluşumunu teşvik edebileceğini düşündürmektedir.
Kaynakça:
https://www.healthline.com/nutrition/lavender-tea-benefits#4.-May-improve-skin-health
(1)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3612440/
(2)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26523950/
(3)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4443384/
(4)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4505755/
(5)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5405632/
(6)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4325408/
(7)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26247152/
(8)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5878871/
(9)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5645596/
(10)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4880962/